دکتر علی رضا عبدالله زاده، فارغ التحصیل دانشگاه هاروارد و کارشناس مسایل اقتصادی در گفتگو با پایگاه خبری و تحلیلی اگزیم نیوز در خصوص تهدیدهای بالقوه ای که در نتیجه نقدینگی بالا در اقتصاد کشور وجود دارد گفت: به عقیده من مشکلی که در شرایط فعلی وجود دارد بحث نقدینگی نیست و مشکل عمده تر بحث توزیع این نقدینگی است. توزیع این نقدینگی به معنای این است که بخش بزرگی از وام ها عاید تعداد کمی از افراد جامعه شده و تعداد کمی از کارآفرینان واقعی می توانند در عرصه حضور داشته باشند و به فعالیت اقتصادی بپردازند.  

وی در ادامه افزود: در شرایط این چنینی اقتصاد کشور با یک تناقض مواجه می شود. از یک طرف می گوییم نقدینگی زیاد است و در طرف دیگر می گوییم تنگنای مالی وجود دارد. این اتفاق به این معناست که عده ای احساس می کنند نقدینگی در جامعه زیاد است اما عده ای احساس می کنند از این نقدینگی بالا چیزی عایدشان نمی شود. این داستان همچون منبع پر آبی است که افرادی برای رفع تشنگی در پایین منبع منتظر هستند که خود را سیراب کنند غافل از اینکه در بدنه این منبع هزاران سوراخ وجود دارد.

دکتر عبدالله زاده در ادامه افزود: سیاست گذار در مواجهه با چنین شرایطی (تنگنای مالی و نرخ بهره بالا) نقدینگی را تزریق می کند که این اقدام هم مشکلاتی را در پی دارد اما در واقع مشکل فعلی این است که چرا 60 درصد از این نقدینگی دست کمتر از 1 درصد افراد جامعه است و این امر واضح نشانگر این امر است که سیستم های توزیع منابع مالی ما مشکل دارد و هرچقدر هم پول به این سیستم تزریق شود مشکل حل نمی شود.

این اقتصاددان برای کاهش اثرات منفی رشد نقدینگی که در کشور وجود دارد تصریح کرد: راهکار ساده این جریان این است که بانک مرکزی را سه قفله کنیم که این راهکار هم مشکلات خود را ایجاد می کند. راه بلند مدت و دشوارتر این است که ببینیم چه کسانی خوش حساب هستند و بر اساس سوابق و مهارت ها، خوش حساب بودن و اعتبار افراد نقدینگی تقسیم شود.

وی در ادامه افزود: در همه جای دنیا سیستم به گونه ای طراحی شده که به راحتی می توان سابقه فرد را بررسی کرد، اعتبار شخص را سنجید و بر طبق آن وام با بهره های خیلی پایین (در نزدیکی صفر درصد ) را به آنها تخصیص داد. به این ترتیب مشتریان خوش حساب تر می شوند چون برای آنها واضح است اگر بد حسابی کنند افراد پرریسک محسوب شده و آینده آنها به خطر می افتد و با درصد کم وام تعلق گرفته و به راحتی می توان با استفاده از این تسهیلات زمین ، ویلا ، ماشین و ... خرید.

به گفته وی اما درکشور ما به دلیل نبود این سیستم و نبود این مکانیزم افراد انگیزه ای برای خوش حسابی ندارند و بانک ها هم ترجیح می دهند برای اینکه دردسر خود را کم کنند وام ها را به تعداد کم تری اختصاص دهند و آن تعداد کم هم وام ها را گرفته و در بازارهای سکه، مسکن ، سهم و ... سرمایه گذاری می کنند.

وی در ادامه افزود: این بدان معناست که در عمل اقتصاد در جهت رشد حرکت نمی کند.

دکتر عبدالله زاده در مقایسه سال هایی که رشد نقدینگی نبود و شرایطی که در حال حاضر در آن به سر می بریم اظهار کرد: در سال 90-91 مشکل نقدینگی وجود داشت. در پی این جرایان منابع فریز شدند و بانک مرکزی دست به سیاست انقباضی زد. سیاست انقباضی به این معنا که اقدام به فروش طلا ، سکه ، ارز زد و از این طریق پول موجود در اقتصاد جامعه را جمع کرد. نتیجه این اقدام هم معضلی به نام رکود بود که در شرایط فعلی هم دست به گریبان اقتصاد ماست.

به عقیده عبدالله زاده راه حل این داستان این است که افراد قابل اعتماد را شناخته و با عملکردی حساب شده و با برنامه ریزی دقیق نقدینگی را به مسیر درست هدایت کرده و باعث رشد اقتصادی شویم .تا وقتی نظام بانکی ما درست عمل نکند و پولی که مردم به اعتماد در بانک ها گذاشتند و بر طبق سلیقه و نه بر طبق اعتبار و سوابق به افراد ندهند مشکلات حل نخواهد شد .

وی در ادامه اظهار کرد : با این رویکرد می توان ابزار بازی های سفته بازها را در بازارهای مختلف از جمله بورس ، سهام و ....گرفت و پول را از بازارهایی که از نقدینگی در زمینه مصرف درست استفاده نمی کنند گرفت.